Inmiddels hebben we de kerstdagen en Oud en Nieuw weer achter de rug. Ik zit, bij mijn vader en mijn broer met zijn gezin in Zweden, bij te komen / uitbuiken van de afgelopen weken. Nu duurt dat uitbuiken even bij mij, dus een weekje Zweden komt dan wel van pas. Na een ritje van 1600 kilometer ga je op een gegeven moment nadenken over Zweden. Wat weet ik er eigenlijk van? Ja, mijn familie woont er. Ikea, Stockholm, het Zweedse bikiniteam, de gehaktballetjes, ijshockey, Abba en de natuur. En toen waren we snel uitgedacht. Dan komen de vragen, is er uberhaupt wijnbouw in Zweden? Lijkt mij te koud. Voordeel van zo’n ritje is dan wel weer dat je eens wat op kunt zoeken.
Daar gaan we dan, www.wikipedia.nl en jawel; wijnbouw in Zweden wordt op beperkte schaal uitgeoefend. Het koele Zweedse klimaat staat grootschalige wijnbouw (nog) niet toe. De meeste druiventeelt komt van hobbykwekers. Hoewel het in dit artikel handelt over wijn van druiven, wordt onder de term “Zweedse wijn” ook wel wijn van andere vruchten verstaan.
Huh, van andere vruchten dacht ik… snel weer verder; Zweden is het meest noordelijke Europese land waar wijnbouw mogelijk is. Vóór de Kleine IJstijd vond het er ook al plaats. Sinds eind vorige eeuw worden er ten zuidoosten van Malmö in het Zuid-Zweedse Skåne län, in Södermanlands län op 100 kilometer ten westen van Stockholm en op het eiland Gotland opnieuw pogingen ondernomen.
Vaak wordt gedacht dat de opwarming van de aarde hier debet aan is. Toch zijn het vooral de nieuw ontwikkelde druivenvariëteiten en vinificatie-technieken die dit mogelijk maken. Er wordt veel kennis via het CCOVI uit de Canadese wijnbouw gehaald. Hoewel het klimaat t.o.v. andere wijnlanden vrij koud is, zijn het de langere zomerdagen die de teelt van druiven met een groeitijd compenseren. Vanwege het koele klimaat en de toegepaste druivenvariëteiten heeft men minder last van schadelijke insecten en schimmelvorming. Hierdoor kan men toe met minder dan wel geen bestrijdingsmiddelen. Overigens worden er ook weleens kassen toegepast voor de verbouw van druiven.
Zweedse wijn kent geen officiële herkomstbenaming, maar het land is wel ingedeeld in een wijnbouwzone zoals door de Europese Unie bepaald. Ook is zij lid van de Internationale Organisatie voor Wijnbouw en Wijnbereiding.
In 2006 werd er ruim 5500 liter wijn geproduceerd. Twee derde rode wijn en één derde witte wijn waarbij zelfs een weinig mousserende wijn. De totale wijnproductie stijgt jaarlijks. Mondjesmaat vinden enkele van deze wijnen – via de systembolaget – hun weg naar de consument. Enkele succesvol toegepaste druivenvariëteiten zijn thans, Wit: Vidal Blanc en Solaris, Blauw: Rondo.
Kijk dit prikkelt dan weer. Bij aankomst was dat het eerste wat ik aan mijn vader vertelde. Hij keek me aan of hij water zag branden. “Zweedse wijn”, zei hij fronsend, “dat zal wel wijn uit vruchten of berkensap zijn”. Na iedereen gegroet te hebben zat ik na 5 minuten achter mijn uitgeklapte laptopje. Er zijn 36 wijngaarden die als lid staan ingeschreven bij de Zweedse Vereniging van Wijnboeren, Svenska Vinodlare oreerde ik naar mijn vader. “Dat zal ik meemaken” zei hij. Daar gaan we morgen heen gilde ik. De volgende ochtend de auto weer in. Op weg naar de Nordic Sea Winery in Simrisahamn.
Na 600 kilometer toeren kwamen we aan in Simrishamn alwaar wij begroet werden door een voluptueuze Zweedse dame, genaamd Mette. Deze begon meteen te ratelen. Dit wijnhuis is één van Noord-Europa’s meest moderne wijnhuizen. De druiven voor de wijn zijn geplukt in de hele wereld en gisten op satellitvinerier vervolgens verscheept naar het Nordic Sea Winery waar de wijnen worden verwerkt, opgeslagen en gebotteld voordat ze worden gebotteld. “Sorry”, begon ik ietwat sputterend, “komen de druiven niet uit Zweden dan?“ “Nee hoor”, zei Mette in gebroken Engels met een glimlach waardoor wij onze focus verloren, “wij verzamelen druiven uit de gehele wereld waarna een blend gemaakt wordt. En eerlijk is eerlijk: de oprichter Takis Soldatos weet wat blenden is. Takis is een pionier en innovator in de wijnindustrie die wijngaarden rond de hele wereld bezocht om de druiven van de hoogste kwaliteit te vinden”.
Maar ja, is dit dan Zweedse wijnbouw vroegen wij ons af. Beetje importeren en dan blenden. Onderweg naar huis belde mijn broer. Willen jullie Zweedse wijnbouw? Jawel, riepen wij in koor. Bezoek dan de meest noordelijke wijngaard Blaxta Vineyard, Flen in Zweden.
Blacksta ligt zo’n 130 kilometer ten zuidwesten van Stockholm, midden tussen de golvende graanvelden, bossen en meren. Ga je verder naar het noorden, boven 52e breedtegraad, dan begint de druiventeelt het moeilijk te krijgen om levensvatbaar te blijven. Het is op zijn minst zeer uitdagend, om druiven aldaar te verbouwen en het verwezenlijken van deze wijngaard maakt het des te indrukwekkender. De Blaxta wijngaard ligt op een niet te bevatten 59º noorderbreedtegraad, waardoor de wijngaard de meest noordelijke wijngaard van Zweden is, en misschien wel van de wereld ! Blaxta claimt de eerste wijnmakerij en wijngaard van Zweden te zijn en bestaat uit bijna drie hectare beplante wijnstokken waaronder Vidal, Chardonnay, Merlot en Cabernet Franc.
We zijn wederom geprikkeld. Niet eens de nieuwe rassen die je in Nederland ziet, nee, gewoon klassieke druiven. Drie uurtjes later kwamen we aan. Echt een aanrader; naast de wijngaard is er een restaurant en een hotel. De wijnboer Amnegård en zijn gezin besloten rond de millenniumwisseling van Canada terug naar Zweden te verhuizen. Zeventien jaar lang was Amnegård daar chef geweest. In Zweden vestigden ze zich op een boerderij in Blacksta, waar druivenstokken werden geplant en al snel ook een restaurant werd geopend.
Naast merlot en chardonnay maakt Amnegård diverse fruitwijnen én ijswijn, de zoete wijnspecialiteit die ook bekend is uit Duitsland en Canada. Voor de ijswijn staat vidal aangeplant, die 80% van de wijngaard uitmaakt. Vooral de merlot maakte, naast Mette, indruk op ons: lekker fruitig, soepel, kruidig. Volgens Amnegård precies zoals een pure merlot moet smaken. Het is dankzij de extra lange zomerdagen, waarop de druiven veel meer zonlicht krijgen dan bijvoorbeeld in Frankrijk, dat hij zulke mooie merlot kan maken.
Op de terugweg keken we elkaar voldaan aan. 1200 kilometer verder en we weten ook weer dat Zweden goede wijnen produceert. “Hoe zit het eigenlijk met de wijnbouw in Albanie ? “vroeg mijn vader.
Angstvallig hield in mijn mond….
Recente reacties