Claroscuro

Daar zitten we dan, onderweg naar Vaders in een besneeuwd Zweden. Nu zijn ze hier een en ander wel gewend zou je denken maar niets is minder waar. Om er te komen is het een halve wereldreis. Naar Stockholm vliegen is betrekkelijk eenvoudig maar dan komt het festijn. Het makkelijkste en snelste is een binnenlandse vluchtje naar Hagfors toe. Je zit dan, meestal met een man of 6, in een piepklein vliegtuigje waar je de gehele vlucht nadenkt of je nu neer gaat storten of niet.Alle medepassagiers kijken onverstoord om zich heen met een blik of het de normaalste zaak van de wereld is.

Heb ik dit wel eens eerder meegemaakt. Vorige maand kwam Lou, mijn wijnleverancier, de winkel binnenstormen. Met aan zijn hand de wereldberoemde wijnmaker Gustavo Cucchiara.

“Sorry”; hakkelde ik, “hoe heet je moeder ?”

Lou was in zijn geheel niet uit het veld geslagen. “Zal ik jou eens wat vertellen Frankie” begon hij. Dit is de eigenaar van Claroscuro. Verwilderd keek ik om mij heen….hopelijk heeft Matthijs niets gehoord. Te laat, hij stak van wal.

Claroscuro is een strekking in de kunstwereld die de nadruk wil leggen op de uitersten van kleuren en lichtindrukken. Zowel bij fotografie als schilderkunst worden donkere effecten nog donkerder voorgesteld dan ze in werkelijkheid zijn en lichtere nog lichter. Zo verdwijnen de middentonen en worden de uitersten uitvergroot. Tja, je gaat op musicalkamp of niet.

“Inderdaad”: ging Lou onverdroten voort. De naam van de wijnmakerij Claroscuro – of Clair-obscur – is rechtstreeks ontleend aan de wereld van de schilderkunst. Goed gedaan Thijs, Clair-obscur benadrukt de contrasten tussen dag en nacht, kou en hitte, licht en duisternis; alles wat een wijnstok nodig heeft om kwaliteitsdruiven te produceren.

Daar ze kunst hoog in het vaandel dragen en ze wijn maken als dusdanig beschouwen willen ze via hun wijnen kunst uitdragen en via kunst hun wijnen laten proeven. Elke fles krijgt een persoonlijk kunstwerk van Argentijnse kunstenaars en is alzo een vertegenwoordiger daarvan met een unieke identiteit. De wijngaard is opgedeeld in verschillende terroirs die het toelaten met verschillende druiven uiteenlopende karakters te creëren en alzo iedere fles te koppelen aan een schilderij met vergelijkbare karakteristieken en van elke cuvée meer dan gewoon een lekker flesje wijn maken. Tja, je bent verkoper of niet.

Ondertussen stond Gustavo mij een beetje schaapachtig aan te kijken want Nederlands spreekt hij niet maar het leek wel of hij dacht dat ik even een raffeltje Spaans uit de doeken ging doen. Nu gaat mijn Spaanse vocabulaire niet verder dan dos cervezas por favor, vamos a la playa en Sinterklaas.

Dus ik lachte schaapachtig terug. Lou was on fire; waar ken jij Argentinië eigenlijk van schreeuwde hij. Uh, biefstuk, Malbec, Maxima, Maradonna, BBQ, pampa en natuurlijk Julio Poch en de diverse nazi’s die hier en daar overwinterden. Maar deze kennis liet ik maar wijselijk achterwege.

En tot mijn grote geluk want Lou begon over mijn verkoopcijfers Claroscuro. Deze waren van deze omvang dat we uitgenodigd werden bij de wijngaard. Kijk dat is nog eens binnen komen. Mijn schaapachtig lachje werd omgetoverd in een grote glimlach.

Dus, zoals u van mij gewend bent, ik naar boven en mijn koffertje gepakt. Vier daagjes Uco Valley laat ik mij niet ontnemen. Na diverse Indiana Jones attributen ingepakt te hebben stapte ik in de auto onderweg naar het vliegtuig naar Buenos Aires. En daar ging ik natuurlijk weer de fout in. De wijngaard in Vistaflores Tunuyán ligt op een steenworp afstand van de Argentijnse hoofdstad. Tenminste als je ver kunt gooien dan. Een kleine 1.200 kilometer.

Dus het werd even een ander verhaal. Latam Airlines, nog nooit van gehoord, laadde ons in. Vloog naar Madrid, van Madrid naar Sao Paolo en hiervandaan naar Mendoza. Na een uurtje bench hangen in Madrid kreeg de term hang-jongere een nieuwe lading. We moesten 8 uur gezelligheid creëren in Sao Paolo voor we verder vlogen. Ondertussen vertelde Gustavo mij honderd uit over Claroscuro terwijl Lou ijverig vertaalde.

Iedereen die ooit betrokken is geweest bij het maken en genieten van wijn, weet dat het net zo goed een kunst is als een ambacht. Wij, in dit geval Gustavo en zijn vrouw Paula Cucchiara besloten de associatie met hun wijnbouwbedrijf Claroscuro te benadrukken, waar schilderen een grote rol speelt in hun proces. Van Lou begreep ik dat hij niet veel met dit proces te maken heeft.

De wijnmakerij begon in 2010, toen het paar naar de Uco-vallei vertrok op zoek naar het juiste terroir om hun droom op te bouwen. De plaats die ze vonden was Finca San Francisco, in Vista Flores (Tunuyán) met een fantastisch uitzicht op de Andes.

Gelegen in een golvend landschap dat varieert tussen 3200 en 4600 voet boven de zeespiegel, biedt de wijngaard een grote verscheidenheid aan verschillende druiven. Het perceel ligt rond een oude rivierbedding en heeft hellingen op het noorden, zuiden en westen, wat betekent dat de wijnstokken verschillende hoeveelheden zonlicht ontvangen. In de hoger gelegen gebieden is de bodem zandleem, terwijl deze lager is rijk aan ronde stenen.

De rijen van de belangrijkste wijngaard lopen van noord naar zuid om de hele dag licht te ontvangen, terwijl het druppel irrigatiesysteem wordt gevoed door smeltende sneeuw van de toppen die zijn opgeslagen door een dam, waardoor de hoeveelheid water die de planten ontvangen nauwkeurig kan worden gecontroleerd. Dit alles resulteert in uitstekende kwaliteit van druiven en een zeer expressieve terroir.

Finca San Francisco heeft 26 hectares wijngaarden die opgesplitst zijn in 16 ha Malbec, 3 ha Cabernet Franc, 3 ha Petit Verdot en 4 ha Pinot Noir. Claroscuro’s locatie, op een hoogte van 1054 meter boven zeeniveau, maakt van de plek door zijn reliëf en de aanwezigheid van een oude rivierbedding.

Voor hun witte wijnen kozen de Cucchiaras een wijngaard in Agua Amarga (Tunuyán, Uco-vallei) waar de zandige leembodem perfect is voor Chardonnay, Sauvignon Blanc en Sémillon. Tot slot kochten ze voor hun Single Vineyard-output speciaal geselecteerde Malbec-percelen in Gultallary en Paraje Altamira.

Met de nodige handgebaren kreeg ik toch een diep respect voor deze man. Het is een kleine Benjamin Rothschild met zijn wijngaard Chateau Mouton Rothschild. Lou zijn vertaalmachine ging weer aan:

Nu ze hun terroir hadden gevonden, was het tijd om zich op de wijn te concentreren. De landbouwingenieur Alberto Benenati werd aangesteld om de wijngaard te beheren, waarbij hij zijn 15 jaar ervaring inbracht. Ondertussen werd de oenoloog Diego Barrera hoofd van de wijnbereiding, waardoor een evenwichtige stijl ontstond waarin complexiteit wordt geboden door rijping in Franse en Amerikaanse vaten.

Het enige wat nog ontbrak was een finishing touch: het idee om beeldende kunst te combineren met wijn kwam, zoals zoveel inspiratie, bijna bij toeval. Tijdens een gesprek met de kunstenaar Sergio del Giudice, een oude vriend, noemde Gustavo Cucchiara de noodzaak om Argentijnse kunst naar een breder publiek te brengen en realiseerde hij zich dat wijn een uitstekend middel daarvoor zou kunnen zijn.

De Cucchiaras gingen vervolgens verder met dit concept om elke variëteit en vintage te koppelen aan een specifiek kunstwerk en artiest. De eerste wijn van Claroscuro had een stuk van Del Giudice op het etiket. De volgende schilderijen die op flessen zouden verschijnen, werden gekozen met de impact, expressiviteit en intentie van de kunstenaars in het achterhoofd, evenals hoe ze zich verhouden tot de wijn.

Zo is voor de Gran Reserva Malbec 2018 gekozen voor het kunstwerk Rincón de la Boca (Hoek in La Boca) van Benito Quinquela Martín. Het portretteert de buurt waar de kunstenaar woonde op een manier die net zo authentiek en expressief is als de wijn zelf. Een groot deel van de huidige Claroscuro- catalogus bevat werken van jonge kunstenaars zoals Mariela González, Mauro Boteli, Paola Bertolotto, Sol Curto en Carlos Langone, die elk een fris, levendig karakter uitstralen.

Om de artiesten verder te promoten, bieden de labels ook een biografie en informatie over het kunstwerk, terwijl de wijnmakerij op sociale netwerken hun initiatieven en projecten deelt. Daarnaast houdt de wijnmakerij elk jaar een tentoonstelling met de werken die op de etiketten verschijnen.

Ondertussen kwam Mendoza in de picture. Riemen vast, tafeltje inklappen en de landing werd ingezet. Toen we van de trap afkwamen stond daar een man op ons te wachten die in een goedkope B-film niet zou misstaan. Ongeschoren, blouse half open en een tand missend stond hij druk naar Gustavo te zwaaien. In een mengelmoes van Oud Hebreeuws en Spaans begreep ik dat we met hem mee moesten lopen. Over de landingsbaan liepen we naar een piepklein vliegtuigje. Zo een met een propeller aan de voorkant. Terwijl wij ons er in hezen was Lou voor het eerst deze reis iets stiller.

Het leek wel of we in de trailer van American Made terecht waren gekomen. Alleen Tom Cruise ziet er iets beter uit dan deze piloot. Ondertussen was Alfonso, zo heette hij volgens mij, aan de propeller te draaien om een of ander op te starten. Na 46 keer aanslingeren draaide een en ander rond en stapte Alfonso in. There we go ! en Gustavo stak ook zijn duimpje in de lucht. Met alle respect, de python was er niets bij. Diverse luchtzakken trotserend kwamen wij een half uurtje later bij de wijngaard aan. Inmiddels had Lou de schutkleuren van de wijnranken aangenomen. Mooi groen is uiteraard niet lelijk. Maar ook dit trok snel bij.

Daar kwam Paula tevoorschijn. Superlatieven schoten te kort. Selma Hayek was er niets bij. Na een welkomst woordje volgde de bezichtiging van onze kamers. We mochten ons wat opfrissen, met andere woorden het angstzweet van ons af te wassen.

Hierna werden we uitgenodigd in het wijnhuis om een en ander te proeven. En daar kwamen we in een culinair walhalla. Ontvangen met een glas Brut Pinot roken we de grillplaat.

Steaks, diverse vissen, chimichurri, puchero, milinesas en diverse pizza’s.

En daar kwamen ze door de Chardonnay, de Gran Pinot Noir en de Gran reserva Malbec. Vergeten is de reis. Inmiddels was Alfonso de beste piloot ter wereld. Na wat ijs en koffie kwam er Fernet Branca op de tafel. U begrijpt Vista Flores werd het middelpunt van de wereld en Spaans spreken is een eitje.